Xiinxala Bifiyyeefi Qabiyyee Faaruu Weellisaa Duudhaa (Asmaarii) Godina Wallagga Lixaa Aanaa Najjoo
No Thumbnail Available
Date
2019-08
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Addis Ababa University
Abstract
Qorannoon kun xiinxala bifiyyeefi qabiyyee faaruu weellisa duudhaa Godina Wallagga Lixaa Aanaa Najjoo irratti xiyyeeffatedha.Adeemsa qorannoo kanaaf maddi ragaa hawaasa aanichaa keessaa namoota faaruu weellisaa duudhaa faarsaa turanidha.Kunis mala eeruu darbaa dabarsaa irraa bifa afgaaffii,daawwannaafi marii gareetiin kan fudhatameedha.Qorannoo kana keessatti,haalli waliigala aanichaa maal akka fakkaatu,haalli qilleessaa,baayinni ummataa,sabaafi amantiiwwan adda aadaafi kkf yoo ibsamu, Ka‟umsa qorannichaatiin wal qabatee faaruun weellisaa duudhaa dagatamaa dhufuufi barreefamaan dhabamuun mataduree kanarratti qorannoo geggeessu kan qorataa kakaase yoota‟u,kaayyoon qorannoo kanaasbifiyyeefi qabiyyee faaruu weellisaa duudhaaxiinxaluudha.Barbaachisummaan qorannoo kanaas faaruu weellisaa duudhaa dagatamaa dhufeifatti baasuu,namoota mataduree kanarratti qorachuu barbaadaniif ka‟umsa ta‟uu akka danda‟uufi kan kkf yoota‟u,qorannoon kun xiinxala bifiyyeefi qabiyyee faaruu weellisaa duudhaa Godina Wallagga Lixaa Aanaa Najjoo irratti kandaanga‟e dha.Hanqinni qorannichaas sababa rakkoo nagenyaan akka barbaadametti socho‟uun ragaa sassaabbachuu dhabuufi weellistoonni duudhaa ragaa kennanillee sababa amantii jijjiirrataniif odeeffannoo kennuuf sodaachuu isaaniiti.Gama biraatiin kitaabileen mataduree kanaan firoomina qaban sakatta‟amaniiru.Malli qorannoon kun itti fayyadame keessaa ragaawwan jiran waraabbiitiin funaanuun barreefamatti kan jijjiirame yoota‟u afwalaloo gosoota faaruu qabiyyee faaruu, faayidaafaaruu qaaccefamaniiru.Qorrannoo kana keessatti argannoowwan qorataan argate faaruun faaruu dinagdee,hawaasummaa ,seenaa,waaqa,kan daangaa biyyaa eegsisuu;kanamalees jajannaaf,cimsuuf,barsiisuuf,qeequuf kan gargaarudha.Bifiyyeen faaruu kanaas addabahaniiru.Dhumarrattis barsiisonni Afaan Oromoo bifiyyeefi qabiyyee faaruu weellisaa duudhaa kana bal‟isanii osoo qoratanii barreeffamaan ol kaa‟an gaarii ta‟a.